kaniagostyn *UKS Kania Gostyń

Rezerwat przyrody Las Mątawski. Rezerwat przyrody Las Mątawski – leśny rezerwat przyrody na obszarze Powiśla i Żuław Malborskich, izolowany wśród trenów polno-łąkowych (utworzony w 2005 r., o powierzchni 231,78 ha). Rezerwat obejmuje obszar przyłączonych rezerwatów Las Łęgowy nad Nogatem i Mątowy jak również nowych połaci leśnych znajdujących się poza dotychczasowymi rezerwatami (m.in. Cypel Mątowski). Obszarem ochronnym rezerwatu objęte są deltowate kompleksy leśne rozwidlenia Wisły i Nogatu (będące jedyną pozostałością większego obszaru leśnego), oddzielone od akwenów rzecznych groblami i wałami przeciwpowodziowymi. Występujący tu drzewostan jesionowo-dębowy przekracza znacznie wiek 150 lat. Rezerwat jest ostoją rzadkich ptaków (m.in. bielika, kani czarnej i kani rudej). Rezerwat jest największym zbiorowiskiem leśnym obszaru delty Wisły ograniczonego Mierzeją Wiślaną, Wysoczyzną Elbląską, Pojezierzem Iławskim, Pojezierzem Chełmińskim i korytem przepływu Wisły. Najbliższe miejscowości to Piekło i Pogorzała Wieś.
W krainie zimorodków. Tucholski PK utworzono w 1985 r. Obejmuje on południowo-wschodnią część zwartego kompleksu Borów Tucholskich o powierzchni 36 983 ha. Otulina
to 15 946 ha.

Tucholski Park Krajobrazowy przyciąga niczym magnes, bo jego władze od lat prowadzą ciekawe działania edukacyjne. Wielkie zainteresowanie budzą świetnie przygotowane trzy ścieżki edukacyjne: "Jelenia Wyspa" w dolinie rzeki Stążki, ścieżka przyrodniczo-leśna w Nadleśnictwie Woziwoda nad Brdą oraz hydrobiologiczna ścieżka nad jeziorem Suszek. Pozwalają one poznać to, co w parku najbardziej jest godne uwagi.
Dodatkowe atrakcje to działająca w Woziwodzie zielona szkoła, pełne ciekawych eksponatów Muzeum Przyrodnicze otwarte przy nadleśnictwie, oraz czynne przy siedzibie TPK - w Tucholi - Muzeum Przyrodnicze Borów Tucholskich. Można skorzystać z ich oferty i dokładnie przyjrzeć się ciekawostkom przyrodniczym Parku.

Oczka i kociołki
Tucholski PK leży na terenie ukształtowanym przez lodowiec skandynawski, stąd wiele tu dolin, rzek, strumieni i jezior. Główną rzeką jest Brda otoczona starodrzewem liściastym. Jej odcinek w miejscowości Świt, z bardzo stromymi brzegami, ma charakter górski, co znalazło wyraz w nazwie tego fragmentu - "Piekło". Bardzo malownicze są także jeziora rynnowe z unikalną florą i fauną oraz niewielkie jeziorka śródleśne, tzw. oczka i kociołki zarastające roślinnością torfowiskową, których cechą charakterystyczną są pływające wyspy.

Żurawina i fiołek
TPK jest bardzo ciekawy dla przyrodników, ponieważ można w nim spotkać wiele rzadkich roślin. Aż sto z nich znajduje się na czerwonej liście gatunków zagrożonych w Polsce, m.in. bagno zwyczajne, brzoza niska, żurawina drobnolistkowa, fiołek torfowy, gwiazdnica grubolistna, a także storczyki: wyblin jednolistny, wątlik błotny, grzybienie północne.
Ciekawostką są występujące w parku gatunki górskie, a wśród nich cis pospolity. Interesującą grupę roślin stanowią też porosty, których w parku naliczono około 300 gatunków.
Ponad 86 proc. powierzchni parku stanowią lasy, a gatunkiem panującym jest sosna. Zachowały się też lasy liściaste: grądy, dąbrowy, łęgi i olsy.

Ryby, ptaki i ssaki
Zróżnicowanie siedlisk w parku sprawia, że występuje w nim wiele gatunków zwierząt. Wśród ryb wielką rzadkość stanowi minog strumieniowy, gatunek znajdujący się na liście Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Ponadto można tam spotkać łososiowate - troć, pstrąga potokowego, lipienia.
W parku żyją też płazy: kumak nizinny, grzebiuszka ziemna, rzekotka drzewna, ropucha paskówka i śmieszka. Bardzo licznie reprezentowane są ptaki - 134 gatunki mają w parku miejsca lęgowe, a 20 regularnie do niego przylatuje. Do naj cenniejszych, spośród których kilka jest w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt należą: bocian czarny, bąk, orzeł bielik, puchacz, żuraw.
Dolina Brdy jest ważnym w kraju obszarem lęgowym zimorodka. Ptak ten występuje na terenie TKP na tyle licznie, że znalazł się w logo parku.
Zimą nad Brdą można też spotkać kaczki, łyski, łabędzie oraz bieliki. Najliczniejszą grupą ptaków są gatunki leśne m.in. zięba, rudzik, sójka, drozd, kos, dzięcioły, puszczyk, szpak, sikory, myszołów, kruk, wrona siwa, jastrząb.
W parku występuje też 49 gatunków ssaków, w tym owadożerne: jeż wschodni, kret, ryjówka oraz rzęsorki. Bogatą grupą są nietoperze - stwierdzono występowanie dziesięciu gatunków. Można też spotkać m.in. lisa, borsuka, jenota, kunę leśną i domową, tchórza, gronostaja, wydrę, bobra, dzika, sarnę, jelenią i rzadziej łosia.

Gazeta Przyroda Polska, Nr 1 styczeń 2008, Jolanta Zientek-Varga oraz Archiwum TPK
Ganges. Ganges wypływa jako Bhagirathi na wysokości ok. 4600 m w Wysokich Himalajach, z lodowca Gangotri spływającego ze stoków szczytu Badrinath (wysokość 7138 m). Początkowo płynie na północny zachód, a następnie w pobliżu granicy z Chinami skręca na południe i przełamuje się przez pasma Himalajów, m.in. Tibba, Śiwalik; w górnym biegu do Gangesu uchodzą: Mandakini, Dhauliganga, Pindar i Alaknanda, od połączenia tej ostatniej z Bhagirathi rzeka przyjmuje nazwę „Ganges”; dolina Gangesu na tym odcinku biegu jest wąska, głęboka i stosunkowo kręta. Poniżej miasta Hardwar rzeka wypływa z Himalajów na Nizinę Gangesu i zmienia kierunek biegu z południkowego na południowo-wschodni, a poniżej Allahabadu — na wschodni i ponownie na południowo-wschodni, na wschód od miasta Bhagalpur. W pobliżu miejscowości Dhulian wpływa na terytorium Bangladeszu, gdzie płynie dalej w kierunku południowo wschodnim, do połączenia z Brahmaputrą. Na Nizinie Gangesu dolina rzeki staje się coraz szersza (8–12 km, w dolnym biegu do 15 km), podobnie jak jej koryto (w dolnym biegu ok. 2 km), a bieg coraz wolniejszy; tu przyjmuje ona największe dopływy: Jamunę z Ćambalem, Son, Damodar (prawe), Ramgangę, Gomati, Ghaghrę, Gandak, Burhi Gandaki, Kosi (lewe) oraz inne spływające z Himalajów i wyżyny Dekan. W Bangladeszu, w pobliżu miejscowości Goalundo, Ganges łączy się z Brahmaputrą (zw. na tym odcinku Jamuną), a z północnego wschodu, powyżej Ćandpur, dociera doń Meghna. Połączone wody tych 3 rzek uchodzą do Zatoki Bengalskiej przez sieć niezliczonych odnóg największej delty na Ziemi. Delta, położona w Indiach i Bangladeszu, ma szerokość 320 km i powierzchnię ok. 100 tys. km2.
Dolina i delta Gangesu są zamieszkane od tysięcy lat; powstały tu jedne z najstarszych miast indyjskich, takie jak: Waranasi, Allahabad (staroż. Prajaga), Patna; inne większe miasta: Kanpur, Mirzapur, Bhagalpur, a w delcie wielka aglomeracja Kalkuty. Na południowym skraju delty, zw. Sundarban, obejmującym wyspy i bagniste obszary zalewane przez pływy morskie, utworzono w Indiach i Bangladeszu Park Narodowy Sundarbans (łączna powierzchnia 1330 km2), który jest największym na świecie zwartym obszarem występowania lasów namorzynowych, a także ostoją tygrysa bengalskiego, krokodyla (gawial gangesowy) i miejscem lęgowym żółwi morskich. Ganges jest świętą rzeką wyznawców hinduizmu (Ganga); wzdłuż rzeki liczne miejsca pielgrzymek (zw. tirtha); największymi ośrodkami pielgrzymkowymi są święte miasta hindusów: Waranasi — miejsce rytualnych kąpieli i palenia zwłok zmarłych pielgrzymów, Hardwar i Allahabad (rytualne kąpiele w styczniu i lutym), położony przy ujściu Jamuny do Gangesu.

rodzaj — rzeka
nazwa — Ganges, Ganga
państwo — Indie, Bangladesz
długość — 2 510 km (wg innych danych 2700)
powierzchnia dorzecza — ponad 1 mln km2
ujście — Ocean Indyjski (wspólne ujście z Brahmaputrą i Ćandpurem do Zatoki Bengalskiej)